[plaatsing: indebuurt] Zorg jij onbetaald voor iemand die langdurig ziek, beperkt of hulpbehoevend is? Dan ben je mantelzorger. Veel mantelzorgers denken te weinig aan hun eigen gezondheid en grenzen. Wicorel Koning is coördinator mantelzorg bij inZet in samenwerking met Mantelzorgcentraal en vertelt welke hulp je kunt krijgen.

‘Ik heb ondersteuning nodig’, leest de grote button op de website van inZet. Want die ondersteuning biedt dé organisatie voor zorg en welzijn graag. Als je financiële zorgen hebt, bijvoorbeeld. Of als je problemen thuis, vragen over de opvoeding van je kind of geen (veilig) onderdak hebt.

En ook als je mantelzorger bent. Heb je praktische vragen of is het allemaal te veel? “Zorg ook goed voor jezelf en trek op tijd aan de bel als het te veel wordt.” zegt Wicorel Koning, Coördinator Mantelzorg bij inZet. “Wij bieden graag een luisterend oor en kijken samen met jou welke mogelijkheden er zijn om jouw taak wat te verlichten of om te werken aan gezonde grenzen. Helemaal gratis.”

Wat is mantelzorg precies?

Je valt officieel binnen de categorie mantelzorger als je onbetaald en ongeorganiseerd (dus los van bijvoorbeeld een vrijwilligersorganisatie) intensief zorgt voor iemand die langdurig ziek, beperkt, verslaafd of op een andere manier hulpbehoevend is. Die zorg voelt vaak vanzelfsprekend – omdat het bijvoorbeeld voor familie of vrienden is – maar kan, door de langdurigheid en intensiteit, zonder dat je het doorhebt uitmonden in een zware ‘baan’ aan regelzaken, begeleidingstaken en zorgtaken.

“Je bejaarde buurvrouw een keer in de week een pannetje soep brengen is vaak een kleine moeite.” vertelt Wicorel. “Maar voor je het weet ben je aan het meedenken over gezondheidsklachten en hulpmiddelen en het aanspreekpunt voor artsen. Dit kan geleidelijk oplopen en dan ben je ineens mantelzorger. Maar het kan ook heel plotseling gebeuren, als je partner een herseninfarct of ongeluk krijgt.”

Tegemoetkoming voor mantelzorgers

Elke gemeente krijgt een budget om mantelzorgers te ondersteunen of belonen. Vaak hangt deze tegemoetkoming af van de intensiviteit van de zorg die gegeven wordt en gemeentes kiezen zelf hoe ze dit vormgeven. In de ene gemeente krijg je een bosje bloemen, in de andere een mooi geldbedrag.

Soms valt een mantelzorger wel eens tussen de eisen van deze vergoeding door. Ook dan kun je gratis terecht bij inZet. “Er zijn veel gradaties in ‘zorgen voor’, van lief zijn voor je buren tot dag en nacht bezig zijn met zorgtaken,” legt Wicorel uit. “Maar in beide gevallen kost het wat van je tijd, geld of eigen (mentale) gezondheid. Als jij maar een uurtje vrije tijd over hebt in je week en die spendeer je met dat pannetje soep voor je buurvrouw, dan kan dit toch intens zijn. Het gaat om hoe mensen het ervaren.”

En we moeten niet alleen praktische zorg meerekenen, vinden ze bij inZet. “Ik en mijn collega gaan er altijd vanuit dat mantelzorger zijn, niet alleen inhoudt dat je praktische hulp biedt,” zegt Wicorel. “Er komen ook veel zorgen bij kijken. De gezondheidsproblemen van je partner, kind of ouder doet ook iets met jou. Je slaapt er misschien slecht van, je ervaart stress of je hebt een korter lontje.”

Lees verder onder de foto >

inZet: “Denk ook aan jezelf”

Wordt het een mantelzorger even te veel? Dan gaan Wicorel of haar collega met diegene in gesprek. “Soms is het een praktische vraag, maar vaker gaat het om eenzaamheid of overbelasting. Het is te veel, maar: als ik het niet doe, wie dan? We proberen dan te benadrukken hoe belangrijk het is om ook (en eerst) voor jezelf te zorgen. Het voelt misschien egoïstisch, maar als je zo doorgaat en je komt zelf in de problemen met je (mentale) gezondheid – dan kun je helemaal niet meer voor je naaste zorgen.”

Maar ook voor het zover is, ben je welkom voor een gesprek. “Het is niet zo dat je pas recht hebt op hulp als het water je al tot de lippen staat,” aldus Wicorel. “Voor elke vraag of gevoel, hoe klein ook, ben je van harte welkom.”

Samen op zoek naar oplossingen

Kun je wel wat ondersteuning gebruiken, dan kijken de collega’s van inZet met je mee naar de mogelijkheden. “Wie kunnen we eventueel om hulp vragen binnen je eigen netwerk? En wat is er mogelijk vanuit vrijwilligersorganisaties? Moet je bijvoorbeeld af en toe de deur uit, maar wil je je zieke partner niet alleen thuis laten? Dan is er bijvoorbeeld Thuismaatjes in Zoetermeer – zij sturen iemand die jouw partner gezelschap houdt, terwijl jij dingen regelt of even tijd hebt voor jezelf. Ligt het ingewikkelder, dan kunnen we andere professionals of je zorgverzekering om hulp vragen.”

Naast praktische oplossingen (draaglastverlichting) is het ook belangrijk om te kijken naar structurele grenzen en juist energiegevers voor jezelf als mantelzorger: draagkrachtvergroting. “Zorg je wel goed voor jezelf? En wat heb je hiervoor nodig? Vaak helpt het om met anderen te praten die in eenzelfde situatie zitten. We organiseren daarom ook mantelzorgcafés, koffie-uurtjes en speciale spreekuren.”

Een luisterend oor zonder oordeel

“We oordelen nooit, alles mag gezegd worden,” benadrukt Wicorel. “Soms ontstaan er bij mantelzorgers lastige gevoelens of gedachten, bitterheid of zelfs wraakgevoelens. Dit zijn heel begrijpelijke emoties in een lastige situatie. Vaak helpt het om hierover te praten met iemand die er helemaal buiten staat, die aan jouw kant staat.”

Blijken bepaalde emoties of problemen dieper te liggen, dan word je doorverwezen naar de juiste persoon. “Als ik merk dat het echt om diepgewortelde karaktereigenschappen, trauma of rouw gaat, dan is het beter om met een psycholoog te praten.”

Hoe trek ik als mantelzorger aan de bel?

Ben of ken jij een mantelzorger en herken je de problemen of emoties in dit artikel? Twijfel dan niet om contact op te nemen met inZet! Ook voor meer informatie over mantelzorger-registratie en de gemeentelijke Mantelzorgwaardering kun je er terecht.

Hieronder zetten we de verschillende wegen naar mantelzorgondersteuning bij inZet op een rijtje.

• Online: Via de website van inZet kun je je gemakkelijk aanmelden met een vraag. Vermeld dat je mantelzorger bent. Zij nemen dan contact met je op om je aan de juiste persoon te koppelen.
• Telefoon: Bel naar het algemene nummer (079 888 77 70) van inZet en geef jouw hulpvraag door. Dit nummer is bereikbaar tussen 9.30 en 16.30 uur.
• Inlooplocaties: Loop binnen bij een van de inZet-inlooplocaties en stel je vraag. Ook is er elke donderdagmiddag van 15.00 tot 16.00 uur er een speciaal Mantelzorgspreekuur bij inlooplocatie Noordhove & Seghwaert (adres: Petuniatuin 7a in Zoetermeer, naast Seghwaert Fysiotherapie).
• Aanvraag Mantelzorgwaardering: Heb jij als mantelzorger je mantelzorgwaardering aangevraagd bij de gemeente? Dan zag je het misschien al: tijdens de aanvraag kun je aankruisen dat je graag het gesprek aangaat. inZet neemt dan contact met je op.